ТЖБ Қазақ тілі 8-сынып 3-тоқсан
Қазақ тілі 8 сынып 3-тоқсандық жиынтық бағалау
Тоқсандық жиынтық бағалау оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының мазмұнына сәйкес, оқушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларды анықтауға бағытталған. Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішінде меңгеруге тиісті оқу мақсаттарына жету деңгейін тексереді.
«Қазақ тілі» пәні бойынша (Орта білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы) негізгі орта білім беру бағдарламасы (5-9 сыныптар)
ТЖБҚазақ тілі 8-сынып 3-тоқсан
«Қазақ тілі» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер. Синтаксис
Қоршаған орта және энергия ресурстары. Синтаксис
Жасөспірім және заң. Синтаксис
Тыңдалым мен айтылым
Тапсырма
1.Мәтінді мұқият тыңдаңыз (оқыңыз). Мәтінді тыңдау (оқу) барысында онда кездесетін
термин сөздерді түртіп алыңыз. Мәтіннің астарлы ойы нені меңзейді? Сұраққа түртіп алған
термин сөздеріңізді қолданып, жауап беріңіз.
2.Өз жұбыңызды мұқият тыңдаңыз. Мәтіннің негізгі ойына қатысты айтқан жұбыңыздың
пікірімен қаншалықты келісесіз? Келісетін не келіспейтін тұстарыңызды дәлелдеп, жүйелі
кері байланыс беріңіз.
[10]
Мәтіндер
1-мәтін
«Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ,оны айтуға табиғаттың тілі жоқ» деп, табиғаттың
тілсіздігі үшін қынжыламыз. Жоқ, табиғаттың да тілі бар. Оны да адамзат қолдан жасады.Ол
– Қызыл кітап...
БізгеҚызыл кітаптыңнеге дәл солай аталғаны қызық болып тұр. Неге дәл қызыл түс?
Халықаралық Табиғатты Қорғау Одағы 1948 жылы кеудесінде жаны бар тіршілікті қорғауды
қолға алды. Бір жылдан соң, сирек кездесетін түрлерді қорғайтын комиссия құрылды.
Комиссияның қызметі жойылып кетудің аз-ақ алдында тұрған өсімдіктер мен жануарларды
зерттеп, зерделеп, қорғауға алу еді және оларды бір кітапқа топтастыру болатын. Комиссия
төрағасыПитер Скотт адамдардың қып-қызыл түске назар салып,сәлде болса ойлануы
үшін тізімді «Қызыл кітап» деп атауды ұсынды.Ең алғашқы Қызыл кітап1963 жылы
жарық көрді. Бұл адамзаттың табиғатты қорғау үшін жасаған алғашқықадамдарының бірі
болатын.
Қызыл түс әу бастан қауіптің белгісі.«Қызыл кітап»өмірлері қыл үстінде тұрған
тіршілік иелерінің төлқұжаты іспетті.
«Қызыл кітапқа» енген тіршілік түрлері жойылып бара жатқан түр, сирек кездесетін
түр, қысқартылып бара жатқан түр, анықталмаған түр, қайтып қалпына келе жатқан түр деп
бөлінеді. «Қызыл кітаптың»ішінде«Қара кітап»барнемесе қара тізім десек те болады.
Жер бетінен мүлде құрып, жойылып кеткен тіршілік иелері осы кітапта хатталып қалған.
2-мәтін
Жануарларға қайырымды болыңыз
«Қазақстанның Қызыл кітабы» – Қазақстан Республикасы аумағында жойылып кету
қаупі төнген және сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің сипаттамасы берілген
арнайыбасылым.1978жылданшығарылабастады.Оныңбіріншібөліміомыртқалы
жануарларға,алекіншібөліміөсімдіктергеарналыпшығарылды.Әлемдікдеңгейдегі
жануарлар құқығын қорғау қоғамдастығының ұйымдастырылуына аталған кітаптың да үлесі
жоқ емес.
Тамыз айының үшінші сенбісінде Бүкіләлемдік үйсіз жануарлар күні атап өтіледі
(InternationalHomelessAnimalsDay).Атаулыкүнніңбелгіленуінесебепболған–
Халықаралық жануарлар құқығын қорғау қоғамдастығы. Ұйым бұл ұсынысты 1992 жылы
білдірген болатын. Бастапқыда халықаралық дәреже берілмегенімен, көптеген елдердегі
жануарларды қорғау ұйымдары бірден жылы қабылдады.
Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер. Синтаксис
Қоршаған орта және энергия ресурстары. Синтаксис
Жасөспірім және заң. Синтаксис
Тыңдалым мен айтылым
Тапсырма
1.Мәтінді мұқият тыңдаңыз (оқыңыз). Мәтінді тыңдау (оқу) барысында онда кездесетін
термин сөздерді түртіп алыңыз. Мәтіннің астарлы ойы нені меңзейді? Сұраққа түртіп алған
термин сөздеріңізді қолданып, жауап беріңіз.
2.Өз жұбыңызды мұқият тыңдаңыз. Мәтіннің негізгі ойына қатысты айтқан жұбыңыздың
пікірімен қаншалықты келісесіз? Келісетін не келіспейтін тұстарыңызды дәлелдеп, жүйелі
кері байланыс беріңіз.
[10]
Мәтіндер
1-мәтін
«Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ,оны айтуға табиғаттың тілі жоқ» деп, табиғаттың
тілсіздігі үшін қынжыламыз. Жоқ, табиғаттың да тілі бар. Оны да адамзат қолдан жасады.Ол
– Қызыл кітап...
БізгеҚызыл кітаптыңнеге дәл солай аталғаны қызық болып тұр. Неге дәл қызыл түс?
Халықаралық Табиғатты Қорғау Одағы 1948 жылы кеудесінде жаны бар тіршілікті қорғауды
қолға алды. Бір жылдан соң, сирек кездесетін түрлерді қорғайтын комиссия құрылды.
Комиссияның қызметі жойылып кетудің аз-ақ алдында тұрған өсімдіктер мен жануарларды
зерттеп, зерделеп, қорғауға алу еді және оларды бір кітапқа топтастыру болатын. Комиссия
төрағасыПитер Скотт адамдардың қып-қызыл түске назар салып,сәлде болса ойлануы
үшін тізімді «Қызыл кітап» деп атауды ұсынды.Ең алғашқы Қызыл кітап1963 жылы
жарық көрді. Бұл адамзаттың табиғатты қорғау үшін жасаған алғашқықадамдарының бірі
болатын.
Қызыл түс әу бастан қауіптің белгісі.«Қызыл кітап»өмірлері қыл үстінде тұрған
тіршілік иелерінің төлқұжаты іспетті.
«Қызыл кітапқа» енген тіршілік түрлері жойылып бара жатқан түр, сирек кездесетін
түр, қысқартылып бара жатқан түр, анықталмаған түр, қайтып қалпына келе жатқан түр деп
бөлінеді. «Қызыл кітаптың»ішінде«Қара кітап»барнемесе қара тізім десек те болады.
Жер бетінен мүлде құрып, жойылып кеткен тіршілік иелері осы кітапта хатталып қалған.
2-мәтін
Жануарларға қайырымды болыңыз
«Қазақстанның Қызыл кітабы» – Қазақстан Республикасы аумағында жойылып кету
қаупі төнген және сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің сипаттамасы берілген
арнайыбасылым.1978жылданшығарылабастады.Оныңбіріншібөліміомыртқалы
жануарларға,алекіншібөліміөсімдіктергеарналыпшығарылды.Әлемдікдеңгейдегі
жануарлар құқығын қорғау қоғамдастығының ұйымдастырылуына аталған кітаптың да үлесі
жоқ емес.
Тамыз айының үшінші сенбісінде Бүкіләлемдік үйсіз жануарлар күні атап өтіледі
(InternationalHomelessAnimalsDay).Атаулыкүнніңбелгіленуінесебепболған–
Халықаралық жануарлар құқығын қорғау қоғамдастығы. Ұйым бұл ұсынысты 1992 жылы
білдірген болатын. Бастапқыда халықаралық дәреже берілмегенімен, көптеген елдердегі
жануарларды қорғау ұйымдары бірден жылы қабылдады.